Op het eerste gezicht lijkt het sympathiek van staatssecretaris Dekker om de kijker zijn eigen TV-pakket te laten samenstellen, maar is het niet. Wat de boer niet kent dat vreet hij ook niet. Nieuwe zenders komen dan niet meer aan de bak. Ook bijzondere zenders zullen het moeilijker krijgen. Er zal een regressie naar het midden plaatsvinden van vooral zenders, die zich richten op het brede publiek. De kans dat je bij toeval nog een bijzondere zender ontdekt wordt uitgesloten. Zo geeft Digitenne, niet gebonden aan het standaardpakket, nu al kwaliteitszenders als Arte, TV5 of FIP Radio niet door. Van FIP is bekend dat deze zender door veel liefhebbers bij toeval is ontdekt, want doorgegeven in het standaardpakket.
Radio en televisie zijn cultuurdragers en geen ordinaire consumentenartikelen. Daarom moet de pluriformiteit blijven gewaarborgd.

De kern van het probleem van het functioneren van de Publieke Omroep (PO) is dat de PO voor een te groot deel afhankelijk is gemaakt van reclame-inkomsten. Deze inkomsten zijn leading geworden bij de programmering en programma’s: reclameblokken worden per net op elkaar afgestemd en programma’s mogen niet langer dan 50 min. duren. Voor voetbal moet alles wijken, want veel reclame-inkomsten. Geen reclame meer tussen de programma’s door, maar hoogstens rondom journaals, zou de oplossing wezen, maar daar durven de staatssecretaris en de politiek blijkbaar niet aan, vanwege mogelijk financiële consequenties. Trouwens plat amusement is goed voor de geestelijke gezondheid en dus mogelijk ook een publieke taak.

De publieke omroep (PO) wil stoppen met radio 6. Dit trucje komt me bekend voor. Altijd als er bezuinigd moet worden bij de PO willen ze zenders, of programma’s opheffen, die duidelijk een publieke taak vervullen om zo blijkbaar de politiek onder druk te zetten.
Hoewel geen fan van radio 6, de Franse publieke muziekzender FIP vind ik veel beter, voegt radio 6 wel degelijk iets toe en is 200.000 luisteraars een mooie score. Dan kan men beter radio 2 en 5 opheffen, want die draaien dezelfde top2000-meuk als je bij die andere muziekzenders ook al hoort. Maar ja, daar kun je de politiek niet mee onder druk zetten.

Jammer dat het probleem met de radio niet wordt besproken. Mocht het analoge pakket verdwijnen dan moet de radio via de televisie worden beluisterd. Wie gaat nu de hele dag zijn televisie aanzetten om naar de radio te luisteren. Nu sluit je de analoge kabel met het radiosignaal aan op je stereo-installatie. Dat kan dan niet meer. Hoe denken de kabelaars dit probleem op te lossen?

Velen vinden dat de commerciële televisie een verrijking is van het medialandschap. Naar mijn mening heeft de commerciële tv alleen maar meer verschraling en eenheidsworst gebracht. De statistici spreken van regressie naar het midden. Je kan inderdaad kiezen uit vele soorten worst, maar het biefstuk en de entrecote ontbreken. De publieke omroep doet hier vrolijk aan mee. De programmering is vergeven van de feelgood- en Henk-Ingrid-programma’s, maar diepgravende documentaires, goede films, muziekprogramma’s, thema-avonden etc. ontbreken. Het kenmerk van het commerciële denken is de kijkers dom houden en passief maken. In mijn jarenlange strijd om de Franse, publieke kwaliteitsmuziekzender FIP in Nederland op de kaart te krijgen heb ik wel gemerkt hoe het medialandschap verpest is door dat commerciële denken: het volk vraagt en wij draaien, in plaats van proberen de kijkers te boeien en te verrassen. En wat Big Brother betreft, dit idee is gepikt van de VPRO, die een dergelijk programma al in de jaren zeventig uitzond.

In een soort mini-jaaroverzicht roemt Eric Nederkoorn de Publiek Omroep. Reclame is volgens hem nodig om prachtige programma’s te kunnen blijven maken. Net alsof dat een neventaak is. Het is een redenering, die je ook vaak van de omroepbazen hoort. Volgens mij is het omgekeerde het geval. Door zoveel mogelijk reclame-inkomsten te willen opstrijken wordt bv. voetbal (is ontspanning en hoort thuis op Ned 1) op Ned 3 uitgezonden, waarvoor steeds leuke programma’s moeten wijken. Door die reclame mogen programma’s maximaal 50 min. duren, worden films, muziekprogramma’s, festival en theaterregistraties, documentaires met diepgang, themaprogramma’s niet op normale uitzendtijdstippen uitgezonden; zo ze al worden uitgezonden. Door die reclame wel heel veel Henk- en Ingrid-programma’s (meer dan 20 per week). Dat zijn programma’s, waarin de gewone man of vrouw een hoofdrol speelt en die ook nog duur zijn om te produceren. Voor dat geld hadden ook een flink aantal leuke films kunnen worden uitgezonden. Veel BN-programma’s, waarin de BN-er iets anders doet dan waarmee ze BN-er zijn geworden, veel babbelprogramma´s en snuffelprogrammaatjes. Bij de PO moet het niet gaan om de kijkcijfers, maar om de waarderingscijfers. Bovendien moeten ze publieke taken uitvoeren, wat nu niet het geval is. Ja, in de nachtelijke uren. Kortom die reclame leidt tot een saaie, voorspelbare programmering, veel van hetzelfde, en slechtere programma’s. En zo moet het dus niet!

We hebben in feite geen publieke omroep meer in Nederland, want de publieke omroep gedraagt zich als een semi-commerciële omroep . De hele programmering van onze “publieke omroep” is erop gericht om zoveel mogelijk reclamegeld binnen te halen. We zien veel kortdurende programma’s, en nooit bv. een film in de avond, want 1½ uur geen reclame-inkomsten. De programma’s die er toe doen zijn verbannen naar de randen van de nacht. Als alleen de avonduren worden geteld voldoet de “publieke omroep” bij lange na niet aan zijn wettelijk publieke taken. Het lijkt erop dat buitenlandse publieke omroepen zoals bv. Arte en FIP (zie www.fipned.nl), publieke taken in Nederland hebben overgenomen. Hoewel ik de VVD in deze wantrouw is het goed dat er wordt nagedacht over welke taken de publieke omroep moet verrichten en hoeveel zenders daar voor nodig zijn. De omroepverenigingen moeten we maar in het museum bijzetten.